Paslanmaz Sac
Parlak görüntüsü ve uzun kullanım ömrü ile çoğu farklı sektörde yoğun olarak kullanılan Paslanmaz dekoratif şeklinde de tercih edilmektedir. İlk üretim aşamasında mat bir yüzeye sahip olan Paslanmaz saclar, çeşitli müdahaleler ile parlak bir görünüm kazanmaktadır. Bu aşamadan sonra kullanım alanları, son derece genişlemektedir. Paslanmaz sacların, mimari ve mutfak alanlarında kullanılmasının parlak ve Paslanmaz özelliğe sahip olmasıdır, Herhangi bir darbe aldığında veya deforme meydana geldiği zaman, kendi kendini onarabilme özelliğini sahip. Onarabilme özelliğini sunan olması, maliyet açısından minimum masraf ile kullanım imkânı sunmaktadır.
- Yüksek sıcaklığa karşı dayanıklıdır
- Kendi kendini onarır ve maliyetleri düşürür
- Uzun ömürlü kullanım sağlayarak tasarruf sağlar
- Hijyeniktir, bu nedenle gıda endüstrisinde ve tıpta kullanılır
- Yüksek mukavemete karşı dayanıklıdır
- Parlak görünümüyle mimari yapılarda kullanılır
- Oksidiyona karşı dayanıklıdır
Bu noktada ihtiyaçların iyi bir biçimde tespit edilip, ideal Paslanmaz sac alaşımının seçilmesi gerekir. Aksi takdirde, kullanım amaçlarımız ile uyuşmayan Paslanmaz sac modeli zaman içinde zarar görebilir veya kısacası özetleyecek olursak, paslanabilir.
Günlük yaşantıyı kolaylaştırmasıyla bilinen Paslanmaz çelik saclar, son derece uzun bir süre korozyon dayanımı gösterir. Korozyon dayanıklılığı açısından göstermiş olduğu üstün performans ile bilinen Paslanmaz sac bu nedenle oldukça kaliteli bir yapıya sahiptir. Korozyon dayanımı yüksek olmasından ötürü, Paslanmaz saclar için su temasına karşı dayanıklı olduğunu söylemek mümkün olabilir. Su temas eden saclar, çoğu zaman kararma veya paslanmaya gösterebilmektedir. Paslanmaz çelik sac olmasından ötürü, ürünlerin su ile teması sonucu herhangi bir kararma veya paslanma belirtisi söz konusu olmaz. Bu dayanıklılığın en önemli nedeni, korozyon dayanımının yıllar içinde korunmuş olması olarak ifade edilebilir. Paslanmaz sac seçenekleri, içeriğinde barındırdığı karbon elementi yardımıyla yüksek ısıya da dayanıklılık gösterebilir. Aynı zamanda bu element yardımıyla, biçim alabilme özelliğini sunan olur. Paslanmaz çelik sacın en önemli üstünlüklerinden biri, çeşitli korozif ortamlarına karşı göstermiş olduğu yüksek dirençli performanstır. Paslanmaz çelik saca korozyon direncini vermeyi başaran en önemli element krom olarak ifade edilir. Metal yüzey etrafında kendi kendini iyileştirebilen bir tabaka oluşturmayı başaran krom, böylece Paslanmaz çelik sacın dış ortamlardan etkilenme olasılığını ortadan kaldırır. Nikel gibi elementler de tıpkı krom gibi, Paslanmaz çelik sacın korozyon direncine sahip olmasına yardım eder.
Kullanım Alanları
Paslanmaz çeliklerde olduğu gibi bu ürünler de farklı alanlara hitap edebilmektedir. Özellikle su ile temasın yüksek olduğu yerler, korozyon istenmeyen fakat estetik bir sonuç beklenen alanlar için en uygundur. Yaşam alanlarımız ve yarar sağlayan çoğu ürünün temelinde Paslanmaz sac kullanılmaktadır. Mutfağınız bu tip ürünlere rastlayacağınız en yakın yerler olarak bilinmektedir.
Hayatımızı basitleştiren, temiz ve özel sonuçlar sağlayan bu ürünler farklı çelik alaşımlar olarak karşımıza çıkar. Tıpkı Paslanmaz çelik borular gibi bu ürünler de benzersiz sonuçları vasıtası ile yapısal ve sanayi sektöründe de tercih edilmektedirler. En sık kullanılan alanlardan birisi otomotivdir. Bunun yanı sıra hijyen gerektiren kimya ve gıda sektörleri bu ürünlerden oluşan teçhizatı sürekli istemektedir.
Yüksek sıcaklığa ve mukavemete dayanıklı olduğu için; mutfak, otomotiv, gıda, tıp endüstrisi ve evyelerde sık sık kullanılır. Birden çok çeşidi ve özelliği bulunan Paslanmaz çeliğin buna göre kullanım alanları da değişebilir. Başlıca kullanılan farklı alanlar;
- Petro-kimya
- Depolama tankları
- Fırın yapımı
- Fotoğraf sanayisi
- Egzoz boruları
- Çamaşır makineleri
Saydığımız her bir kategori için, kullanılan çelik türünün farklı olduğunu unutmamak gerekir. Paslanmaz sacların bu kadar farklı alanda kullanılmasının en büyük nedenleri; sağlam, hijyenik ve uzun ömürlü olmasıdır.
Paslanmaz sacların yüzeyi pürüzsüzdür. Bu sayede estetik anlamda kaygı taşıyan her alanda çok rahat bir biçimde tercih edilir ve kullanılır. Asansör, bina dış cephesi, mutfaklarda direkt olarak araç ve gereçler olarak kullanımı estetik kaygı taşıyan her alana karşı kullanılır. Paslanmaz sac üretimi noktasında levhalar bulunduğu için prosedüre olarak, prosedüre tabi tutulması anlamında da yüksek bir kullanımı bulunur.
Yüzey kalitesinin önemi yüksek olduğu için boyayla veya özel bir koruma prosedürü gerektirmeden esasen kullanıma hazır olur. Eğer talep edilirse parlak olmadan yalnızca mat yüzey biçimde de üretimi bulunmaktadır. Dekorasyon amaçlı kullanımlarda çeşitlilik olması için tercih edilmektedir.
“L” ve“H” Kaliteler Nelerdir ve Nerelerde Kullanılır
“L” kaliteler, orta ve büyük derecedeki malzemelerin kaynağı da dâhil olmak suretiyle yüksek sıcaklık programının olduğu yerlerde kullanılır. Düşük karbon, korozyona müsait ortamlardaki taneler arası korozyona neden olabilecek taneler arası karbür çökelmesini (sıkça “hassasiyet” olarak bahsedilir) engelleyici ya da geciktirici yollardan biridir. 450 – 850 ºC sıcaklık aralığında karbürlerin çökelmesinin bir kuluçka dönemi vardır. Çökelmenin oluşabilmesi için gerekli zaman büyük ölçüde karbon içeriğine bağlı olmasından ötürü düşük karbon içeriği bu sorun karşısında dayanımı artırır. Uygulamaları sebebiyle “L” kaliteler, plaka, sac, boru ve sıkça yuvarlak çubuk olarak bulunur. Yüksek sıcaklık programının ya da ağır kaynak ihtiyacının olmadığı durumlarda, “L” kaliteler genellikle diğerleriyle özdeştirler.
“H” Kaliteler standart kalitelerin yüksek karbonlu sürümlerdir ve bilhassa yüksek sıcaklıklarda (genellikle 500 ºC ‘nin üzerinde) artırılmış mukavemete sahiptirler. Uzun dönem uygulanan yüklerle oluşan “sürünme mukavemeti” değerleri yüksektir. “H” kaliteler esas olarak plaka ve boru olarak üretilirler. Genelde uygulandığı kaliteler 304H ve 316H ‘in yanı sıra, ASTM A240/A240M ‘de tanımlandığı gibi 309, 310, 321, 347 ve 348 ‘in yüksek karbonlu sürümlerde de bulunur. Bu kaliteler, şayet 450 – 850 ºC sıcaklık aralığında tutulursa “hassasiyet” olarak nitelendirilen karbür çökelmesinden çok etkilenirler. “Hassasiyet” sorunu oluşursa, normal sıcaklıktaki süneklikleri ve toklukları düşer ve korozyon dayanımları önemli ölçüde kaybolur.
Karbon İçeriği Şartname Farkları (ASTM A240/A240M)
|
Kalite
|
UNS Numarası
|
Tanımlanan Karbon İçeriği (%)
|
304
|
S30400
|
Maksi. 0,080
|
304L
|
S30403
|
Maksi. 0,030
|
304H
|
S30409
|
0,040 – 0,100
|
316
|
S31600
|
Maksi. 0,080
|
316L
|
S31603
|
Maksi. 0,030
|
316H
|
S31609
|
0,040 – 0,100
|
Tablo – 2: Mekanik Özellikler Şartname Farkları (ASTM A240/A240M)
|
Kalite
|
UNS No
|
Kopma Mukavemeti mini. (MPa)
|
Akma Mukavemeti mini. (MPa)
|
Uzama mini. (%)
|
Sertlik Brinell maksi. (HRB)
|
Sertlik Rockwell (HB) maksi.
|
304
|
S30400
|
515
|
205
|
40
|
201
|
92
|
304L
|
S30403
|
485
|
170
|
40
|
201
|
92
|
304H
|
S30409
|
515
|
205
|
40
|
201
|
92
|
316
|
S31600
|
515
|
205
|
40
|
217
|
95
|
316L
|
S31603
|
485
|
170
|
40
|
217
|
95
|
316H
|
S31609
|
515
|
205
|
40
|
217
|
95
|